انواع روشهای بسته بندی مواد غذایی، ظروف و مواد مورد استفاده

امروزه میلیون ها اجناس از جمله مواد غذایی و ظروف و … تولید و برای عرضه بسته بندی می شوند. بسته بندی مواد غذایی نقش اساسی و مهمی را در حفظ کیفیت و سلامت مواد غذایی دارد. در واقع مواد غذایی بسته بندی شده باید بدون داشتن هیچگونه داشتن مواد های افزودنی تا چند مدت از طریق بسته بندی کیفیت خود را حفظ کنند و هیچ گونه مشکلی برای این مواد غذایی به وجود نیاید.

حال سوال مهم این است که چگونه این اتفاق ممکن است؟

در این مقاله از سهند پلاستیک قصد داریم انواع بسته بندی مواد غذایی به همراه معایب و مزایای آن ها را بررسی کنیم.

امیدواریم که تا انتهای این مقاله ما را همراهی فرمایید.

انواع روش های بسته بندی

برای هر محصول و جنسی نوعی بسته بندی خاص در نظر گرفته می شود.

امروزه دسته بندی مواد غذایی در مواد مختلف مانند کاغذ، پلاستیک، فلز یا شیشه به چشم می خورد. شما می توانید در ادامه این مقاله مزایا و معایب هر کدام از این انواع دسته بندی ها را بررسی کنید.

اما در واقع شیوه اصلی برای شناخت لیبل و بسته بندی ها به 3 دسته «انعطاف پذیر»، «نیمه منعطف» و «سخت» است.

بسته بندی به شیوه منعطف و نیمه منعطف

بسته بندی مواد غذایی به روش منعطف و نیمه منعطف، شامل کیسه های کاغذی و پوشش های پلاستیکی می شود که به عنوان مثال چیپس در آن ریخته می شود و پاکت های کاغذی یا نایلون که اجناس خریداری شده را تا منزل حمل می کند.

یک نمونه لیبل بسته بندی نیمه منعطف جعبه های مقوایی است که حبوبات، وسایل کوچک مربوط به خانه، بسیاری از اسباب بازی ها و پاره ای از مواد غذایی درون آنها بسته بندی می شود.

بسته بندی به شیوه سخت 

برای بسیاری از مواد غیر غذایی روش های بسته بندی مورد استفاده از مواد سخت تهیه می شود که روکش آن به داخل جعبه تا می شود و می توان آن را در گوشه ای نگاهداری کرد. اشکال لیبل بسته بندی سخت نیز شامل صندوق، بطری های شیشه ای و قوطی های فلزی است.

حال قصد داریم جنس های بسته بندی مواد غذایی را با اشاره به مزایا و معایب بررسی کنیم.

جنس انواع بسته بندی مواد غذایی

همان طور که در قبل تر اشاره شد، بسته بندی مواد غذایی از جنس های مختلفی وجود دارند.

از انواع بسته بندی صنایع غذایی می توان به بسته بندی فلزی، بسته بندی پلاستیکی مثل سبد پلاستیکی و  پاکت های کاغذی اشاره کرد.

بسته بندی فلزی (ظروف فلزی)

در شناخت و تولید بسته بندی مواد غذایی فلزی، عموما به دو دلیل از دو دسته موارد استفاده می شود.

مورد اول زمانی که ظروف فلزی ساختار اصلی و کلی بسته بندی مواد غذایی را تشکیل می دهند. مورد دوم زمانی که از مواد فلزی برای بهبود بخشیدن ساختار بسته بندی مواد غذایی می باشد.

مواد اولیه ی مورد استفاده در بسته های فلزی آلومینیوم، قلع، آهن، نیکل، روی و سرب میباشد که به صورت مواد خام معدنی بوده که بعد از استخراج و انجام فرآیندهایی تغلیظ گردیده و بهره برداری میشوند. به عنوان مثال از آلومینیوم و مقدار کمی از روی و آهن برای تهیه ی ظروف آشپزخانه استفاده می شود که مقاومت زیادی در برابر زنگ زدگی و پوسیدگی دارد.

مزایا بسته بندی فلزی

اغلب بسته بندی های مواد اولیه و غذایی فلزی در مقابل ضربه های خارجی مقاومت  استحکام خوبی از خود نشان می دهند.

قوطی های فلز در مقابل درجه حرارت بالا نیز از مقاومت بالایی برخوردار می باشند.

مواد اولیه ی بسته بندی فلزی از مقاومت فوق العاده ای نسبت به نفوذ آب، رطوبت، نور و اکسیژن برخوردار است. خاصیت مسموم کنندگی این بسته بندی ها  بسیار پایین است.

معایب استفاده از بسته بندی فلزی

در بسته بندی های فلزی خوردگی بیشتری نسبت به سایر انواع بسته بندی ها دیده می شود.

بر اثر خوردگی تغییراتی در سطح و داخل قوطی ایجاد می شود. هیدروژن آزاد شده داخل قوطی منجر به باد کردن قوطی فلزی و در نتیجه سوراخ شدن قوطی می شود.

خوردگی در این قوطی های فلزی می تواند  موجب بروز مشکلات دیگر مانند تغییر رنگ و کاهش ویتامین های موجود در محصول شود.

بسته بندی پلاستیکی مواد غذایی

پلاستیک ترکیباتی هستند با زنجیره ی طولانی و به وسیله ی پلیمریزاسیون ترکیبات ساده که منومر نام دارند شکل گرفته اند که به دو دسته تقسیم می شوند.

ترموپلاست ها

ترموپلاست ها موادی هستند که در تولید بسته بندی های پلاستیکی مواد غذایی مورد استفاده قرار می گیرد و این مواد بر اثر گرما نرم و بر اثر سرما سخت می شوند.

این مواد به دلیل داشتن خواصی مانند مقاومت در برابر ضربه، کشش، سایش و خراش در انواع بسته بندی مواد غذایی خارجی و داخلی استفاده می شوند. 

از این بسته بندی ها در مواردی مانند جعبه های شفاف، جعبه جواهرات، لوازم آرایش، بطری های بادی،چاپ جعبه و بشکه ها برای بسته بندی محصولات غذایی، بسته بندی روغن ها، چربیها، بسته بندی گازوئیل و بسته بندی نوشابه ها و بسته بندی شامپو ها استفاده می شود.

ترموست ها

ترموست ها پلاستیک هایی هستند که در اثر گرما ذوب و پس از سرد شدن مجددا تحت تاثیر گرما قرار نمی گیرند تا زمانی که در دمای بسیار بالا بسوزند.

با توجه به مقاومت بالایی که این مواد در برابر روغن ها، اکسیداسیون و چربی ها دارند و دارای مزیت بی بو بودن و شفاف بودن هستند در کلیه ی صنایع برای بسته بندی کوتاه مدت نظیر آب آشامیدنی و در مصارف بهداشتی و دارویی بکار می روند و همچنین از انواع مختلف ترموست ها بصورت آستر و لاک جهت پوشش داخلی قوطی بسته بندی مواد غذایی استفاده می شود.

مزایا بسته بندی پلاستیکی

این بسته بندی ها از وزن کم و مخصوص و از قیمت نازلی برخوردار می باشند.

بسته بندی پلاستیکی از قابلیت شکل پذیری در دستگاه های اتوماتیک برخوردار می باشند.

این بسته بندی ها در برابر کالاهایی که خاصیت اسیدی و یا قلیایی دارند مقاومت خوبی از خود نشان می دهند.

با اضافه نمودن افزونی های مجاز میتوان خصوصیات پلاستیک را بهبود بخشید.

معایب بسته بندی پلاستیکی مواد غذایی

یکی از معایبی که همواره مواد پلاستیکی به همراه داشته است، سازگاری کند این محصولات با طبیعت و محیط زیست است.

تجزیه این مواد می تواند چرخه طبیعت را بر هم بزند.

اکثر پلاستیک ها به اشعه ی (UV)  خورشید حساسند و مشکلاتی از قبیل شکنندگی یا بروز بیماری ها را موجب می شوند.

مواد افزودنی مانند پلاستی سایزر به منظور افزایش قابلیت های نظیر انعطاف بیشتر و مقاومت در برابر اشعه ی ماوراء بنفش غالبا مشکلاتی در بازیافت بوجود می آورد. از معایب مهم پلاستیک این است که به عنوان ماده ی کمک کننده در کارخانه استفاده و در هنگام تماس با مواد غذایی به مواد غذایی منتقل می شود.

پاکت های کاغذی

پاکت های کاغذی بر اساس ابعاد، اشکال، نوع کاغذ، تعداد لایه و … به انواع مختلفی تقسیم بندی می شوند.

به عنوان مثال می توان به پاکت دارو، پاکت کاتالوگ، پاکت پول کیف ها و ساک دستی کاغذی یا کیسه ها اشاره کرد.

بسته بندی های کاغذی یا همان پاکت های کاغذی به دو دسته تقسیم می شوند.

– بسته های یک لایه نظیر پاکت نامه

– بسته های چند لایه نظیر پاکت سیمان